Ostatnia książka Urszuli Honek pt. „Zimowanie” wydaje się prostsza, niż jest. Jest nawet czulsza, niż się wydaje. To bardzo dobra poezja – pisze prof. Piotr Śliwiński, członek Kapituły Poznańskiej Nagrody Literackiej.
A jeśli poezja – wbrew temu, co się o niej mówi od ponad stulecia, za to w zgodzie z potocznym wyobrażeniem – jednak jest głosem serca? Wyszukanym, odszukanym, odsłuchanym, uratowanym, przywołanym, rytmicznym, a czasami arytmicznym szeptem tego mięśnia, od którego pracowitości tak dużo zależy?
Kwestii nie da się rozstrzygnąć, czyli również nie można wykluczyć, że wiersz to echo „sercowych” melodii. Takiego podejścia do poezji „Zimowanie” Urszuli Honek jest znakomitym wsparciem. Książka składa się z wierszy porywająco wrażliwych, oscylujących między obrazami kreślonymi z nadzwyczajnym wyczuciem klimatu a pomysłem na liryczny cykl, którego osnową byłyby międzywierszowe echa, przypominające się motywy, drobiażdżki porozrzucane to tu, to tam.
Popatrzcie – proszę – na wiersz tytułowy:
ten dom wraca w snach. stoję przed oknem i oglądam
panoramę miasteczka. światła gasną i zapalają się.
widzę małych chłopców, rudego psa i ich matkę, która nigdy nie
odwraca się w naszą stronę. pies szczeka i zachęca do zabawy.
chłopcy w skupieniu patrzą w szybę. chciałabym objąć
jednego z nich, bo wiem, że znajdą go na podłodze, na której stoi
Powrotnym motywem jest przede wszystkim dom, obecny w wielu innych utworach, dom bliski, miejsce do życia, lecz niedostępny, wyzierający ze snów i w związku z tym nierzeczywisty; raczej umarły niż żywy. Dzieło pamięci, kreacja wyobraźni i współczucia? Trudno powiedzieć. I zwróćmy uwagę na brakujące słowo w zdaniu „znajdą go na podłodze, na której stoi” – leżącego, martwego?
Oniryczny i nostalgiczny obraz podszyty jest grozą. Nie ma już tego świata, domów, chłopców i dziewcząt, a – parafrazując jeden z wersów – „śmierć obchodzi nas bardziej niż pocałunki”.
To bardzo dobra poezja, wzięta z talentu i świadomości estetycznej, a przy tym nadająca się do tego, by mnożyć i przywiązywać do siebie czytelniczki i czytelników. Wydaje się bowiem prostsza, niż jest. Jest nawet czulsza, niż się wydaje. (Piotr Śliwiński)
Urszula Honek (ur. 1987) jest autorką książek poetyckich „Sporysz” (WBPiCAK, 2015) „Pod wezwaniem” (WBPiCAK, 2018) i „Zimowanie” (WBPiCAK, 2021). W 2022 roku debiutowała prozatorsko w Wydawnictwie Czarnym zbiorem opowiadań „Białe noce”. Laureatka Grand Prix Konkursu Poetyckiego im. Rainera Marii Rilkego, Narody Krakowa Miasta Literatury UNESCO i Nagrody im. Adama Włodka. Pochodzi z Racławic (koło Gorlic). Mieszka w Krakowie.
*
Kto otrzyma Nagrodę – Stypendium im. Stanisława Barańczaka 2022? Rozstrzygnięcie Poznańskiej Nagrody Literackiej odbędzie się 28 maja (w sobotę) 2022 roku o g. 20 w Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu.
*
Poznańską Nagrodę Literacką ustanowili wspólnie w 2015, po śmierci Stanisława Barańczaka, Prezydent Miasta Poznania Jacek Jaśkowiak oraz prof. Bronisław Marciniak, ówczesny Rektor UAM. Składa się z dwóch części. Nagroda im. Adama Mickiewicza w wysokości 60.000 zł przyznawana jest za całokształt twórczości, natomiast nagroda im. Stanisława Barańczaka (40.000 zł) trafia do twórcy, który nie ukończył 35. roku życia.
W latach ubiegłych laureatami nagrody im. Adama Mickiewicza byli m.in: Zbigniew Kruszyński, Erwin Kruk, Tadeusz Sławek, Anna Bikont, Wiesław Myśliwski, Krystyna Miłobędzka i Jan Gondowicz, a laureatami Nagrody-Stypendium im. Stanisława Barańczaka – Kira Pietrek, Magdalena Kicińska, Małgorzata Lebda, Szczepan Kopyt, Tomasz Bąk, Monika Glosowitz i Igor Jarek.
--
Fotografia: nominowana książka sfotografowane na nieostrym, rozmytym tle
