Nagroda-Stypendium im. Barańczaka trafia w ręce eksperymentatorki, która swą książką chce znieść granicę między ciałem wiersza a ciałem człowieka, dotknąć słowem rzeczy i rzeczywistością nacechować język – powiedział Piotr Śliwiński w laudacji podczas gali Poznańskiej Nagrody Literackiej.

Laudacja wygłoszona przez Piotr Śliwińskiego podczas gali Poznańskiej Nagrody Literackiej 23 maja 2025 roku.

Nagroda-Stypendium im. Stanisława Barańczaka trafia do poetki, która świadomie lub nie kontynuuje jego postulat związania poetyki z etyką. Barańczakowi zależało na tym, żeby wrażliwości na wiersz jako przedmiot estetyczny, który angażuje nas w poszukiwanie języka o wyjątkowej gęstości znaczeń, towarzyszyło otwarcie na doświadczenie krzywdy, utrudzenia i bólu. „Bo (jest) tylko ten świat bólu” – jak pisał w jednym ze swych wcześnych utworów.

Wiersze tegorocznej laureatki nie pozwalają się przeoczyć. Poczynając od tytułu, który sam mógłby być wierszem – na przykład Krystyny Miłobędzkiej, tak jest enigmatyczny, niepokojący, dźwięczny, poprzez kolejne utwory rozciągnięte na kartce książki, spektakularne, graficznie naprężone i kruche toczy się opowieść maladyczna. O cierpieniu, nieuśmierzonym lęku i terapii.

Opowieść o traumie. Trauma, pojęcie strywializowane („Ekspres się popsuł, no mówię ci, trauma” – usłyszałem niedawno w pociągu): trauma, słowo na opisanie nieodwracalnej przemiany pod wpływem bólu, tutaj odnajduje swą pierwotny sens. Opiera się zarazem na uważnej obserwacji i współczuciu w najczystszym wydaniu. Wiersz, materialny i cielesny, jawi się jako analogon, może nawet składnik udręczonego i dręczonego ciała. Operacje wersologiczne są rodzajem translacji doznań będących skutkiem operacji chirurgicznych. Etyka poetyki polega na poszukiwaniu tożsamości słowa i doświadczenia, rzec można – na poszukiwaniu prawdy.

Nagroda-Stypendium im. Barańczaka trafi w ręce eksperymentatorki, swą najnowszą książką przywodzącej na myśl niektóre zabiegi awangardowe. Jednak nie te, które samolubnie eksponują formalną inwencję, w myśl przekonania, że sztuka jest co najwyżej sztuczką, dekoracyjne. Ale te, które pragnęły znieść granicę między ciałem wiersza a ciałem człowieka, dotknąć słowem rzeczy – i rzeczywistością nacechować język.

Nagrodzone zostanie pisarstwo, mimo wieku Autorki, już obfite, które w książce najnowszej urzekło nas przeszywającym do szpiku kości pięknem.

Tegoroczną laureatką Nagrody-Stypendium im. Stanisława Barańczaka została Anna Adamowicz, autorka tomu „Stłuc. Kręgosłup Tytanii Skrzydło”.